ولادت «شیخ عبدالقادر گیلانی»را در قریه «پشتیر»(طاهرگوراب)شهرستان صومعه سرا(استان گیلان) و در شب ۱ رمضان ۴۷۰ قمری (۲۲ اسفند ۴۵۶ خورشیدی) نوشته اند.
مقبره «مادرِ عبدالقادرگیلانی » در شهر «صومعه سرا»می باشد.
تحصیلات عبدالقادرگیلانی
در جوانی در سن هجده سالگی به بغداد رفت و در آنجا نشو و نما یافت. در ابتدا علوم ادبی را از ابو زکریای تبریزی آموخت.
وی در بغداد، از ابوبکر محمد بن احمد و ابوالقاسم علی بن احمد بن بیان و ابوطالب بن یوسف، علم حدیث فرا گرفت.
سپس به نزد علی بن ابی سعید مخرمی، و در مدرسه او فقه آموخت.
وی با شیخ احمد یا حماد دباس مصاحب بود و از او فنون طریقت را آموخت. او در زمان تحصیل از دسترنج خود ارتزاق میکرد. وی در یادداشتن علم و دانش کوشش فراوان کرد و ملازم سیاحت و مجاهده و ریاضت و تفکر در تنهایی شد. او یازده سال از عمر خود را در انزوای کامل به سر برد.
علی بن ابی سعد مخرمی مدرسه خود را به وی تفویض نمود و او در آن مدرسه به وعظ و ارشاد پرداخت و آوازه زهد و تقوای او در همه جا پیچید.مردم از همهٔ نقاط به زیارتش میشتافتند و از نصایحش استفاده میکردند.لباس روحانیت (خرقه مشایخ) را از دست ابو سعد مخرمی پوشید. وی در این مدرسه، مجلس وعظ و خطابه برپا میکرد و مطابق هر دو مذهب شافعی و حنبلی فتوا میداد و در سیزده شاخه از علوم دینی تدریس میکرد.
وی از محدثان شافعی یا حنبلی بود. وی از ابوغالب باقلانی و احمد بن مظفر بن سوسن تمار و ابوالقاسم بن بیان و جعفر بن احمد سراج و ابوسعد بن خشیش و ابوطالب یوسفی و دیگران حدیث شنید. ابوسعد سمعانی و عمر بن علی قرشی و حافظ عبدالغنی و شیخ موفقالدین ابنقدامه و شیخ علی بن ادریس و احمد بن مطیع باجسرائی و محمد بن لیث وسطانی و اکمل بن مسعود هاشمی و دیگران از وی حدیث شنیدند. رشید احمد بن مسلمه با اجازه از او روایت کردهاست.
در اصول و فروع فقه و تصوف تألیفات زیادی به وی منسوب است.
درشماره ۱۷۴ هفته نامه صدای آزادی ،سه شنبه ، ۲۹ بهمن ۱۳۸۷، مقاله ای با نام «شیخ عبدالقادر غوث گیلان غربی» یا ...؟ چاپ شد . برخود لازم دیدم که اشاره ای مختصر به سرگذشت این شخصیت برجسته ی عالَم دین و عرفان بنمایم . در مقاله مذکور ، نگارنده در اشاره به چند مساله ای ، حال از روی بی اطلاعی یا هر دلیل دیگر راه را اشتباه رفته است . تناقض گویی برای چه؟! و اینک اشتباه های مذکور :
بقعه سیده نساء(شهرستان صومعه سرا)گیلان
اول : « در سرگذشت ایشان به قدری افسانه های غریب نقل شده که شناخت سیمای واقعی وی از میان مه و غبار اوهام و افسانه ها دشوار است ».چهارم : نگارنده مقاله می گوید : « قبلا به گیلان غرب ، امله گفته اند و رضاخان در سفری که به آن منطقه داشته ، به علت خرمی و هوای مطلوب آن را گیلان غرب نامیده است » و بعد هم از آوردن این قول از حمد ا... مستوفی در قرن هشتم ، سه قرن پس از ولادت شیخ و امیر شرف خان بدلیسی در قرن یازدهم ، یعنی شش قرن پس از قرن پنجم و ناصرالدین شاه قاجار در یک قرن پیش ، نقل قول کرده است . این اقوال می توانند جهت تحقیقی در رابطه با وجه تسمیه گیلان غرب و پیشینه ی این نام بر آن منطقه مفید واقع شوند .
چون« گیلان»در بلاد عجم است و «سید موسی» هم در میان ایشان می زیسته و لقب را هم اهل آن دیار به وی داده اند.
پس لفظ عجمی «جنگی دوست» تعجب برانگیز نخواهد بود و این امریست بسیار عادی .
دیگر دلیل منکران این است که «سید عبدا... بن سیدیحیی الزاهد» از حجاز خارج نشده و ما می گوییم : «هیچ مانعی در اینکه ایشان از حجاز خارج شده باشد نیست و عجیب نمی باشد ، پس حجتی دیگر برای آنها نیست. »
در کتاب «بحر الکامل» آمده : « و نسب الامام عبدالقادر الی النبی صلوات ا... علیه مشهور ذکره عدد کبیر من النسابه و المورخین و اصحاب التراجم و الطبقات ، فلا ینکره الا حسود او جهول. »
بقعه سیده نساء(شهرستان صومعه سرا)گیلان
امام «حسن المثنی» رضی ا... عنه پنج پسر به نامهای اباالحسن جعفر ، امام داود ، الحسن المثلث ، ابراهیم الغمر و عبدا... المحض داشته که مادرش «فاطمه بنت امام حسین» علیهم السلام بوده و «ابی محمد عبدا... المحض» ۶ پسر داشته : ابا عبدا... محمد نفس زکیه ، اباالحسن ابراهیم القتیل ، اباحمزه موسی الجَون ، ام ابیها زینب بنت ابی اسلمه و امها ام سلمه زوجه النبی صلوات ا... علیه و علی آله و اصحابه .
«یحیی صاحب دیلم» که بعدها حاکم «دیلمستان» شد از نوادگان امام موسی الجَون بود ، و هنگام ورود اجداد پیر گیلانی قدس سره همچنان قدرت در دست ایشان بود و عموزادگان خویش را اکرام فراوان نمودند و ایشان هم درآن منطقه ماندگار شده ، سکنی گزیدند .
زادگاه شیخ قدس ا... سره العزیز و تاریخ ولادت و وفات ایشان : امام ذهبی در سیر اعلام النبلاء جلد 15 صفحه 182 چاپ بیروت می گوید: « شیخ در نیمه ماه مبارک رمضان سال 471 در گیلان دیده به جهان گشود، 90 سال عمر کرده و در باب الازج بغداد در مدرسه اش وفات یافت » بسیاری دیگر از مورخین ولادت شیخ را سال 470 و وفاتشان را سال 561 دانسته اند .
موقعیت بقعه سیده نسا با مرکز شهر صومعهسرا
«زیارتگاه سیده نساء ام الخیر فاطمه بنت سید ابوعبدالله الصومعی والده عارف مشهور حضرت شیخ عبدالقادر گیلانی سیدالحسنی الحسینی» این کتیبه در سال ۱۳۶۷ و توسط خلیفه میرزا آغه غوثی نصب شده است.
متولی این بقعه«خانم امیدوار»است که قبلاً مادرمرحومه اش دراینجاخادم زائران بوده است.
«راژان» روستایی است از توابع بخش سیلوانا و در شهرستان ارومیه استان آذربایجان غربی.
شیخ عبدالله گیلانی/شیخ عبدالقادر گیلانی/شیخ موسی گیلانی- راژان ارومىه 1961
مزارشیخ عبدالقادرگیلانی
مرقدشیخ عبدالقادرگیلانی
مرقدشیخ عبدالقادرگیلانی-بغداد
پدر عزالدین قسام از پیروان ملاعبدالقادرگیلانی بود.
زیارت وزیرخارجه ایران ازشیخ عبدالقادرگیلانی
«عزالدین قسام»(هسته اصلی انقلاب کبیر فلسطین)
زیارت وزیرخارجه ایران(حسین امیرعبداللهیان)ازمزار عبدالقادرگیلانی دربغداد۰۵ اسفند ۱۴۰۱
عبدالقادرگیلانی درمیان اصحاب ومریدانش
«پدرِ عزالدین قسام» به همراه پدربزرگش یکی از رهبران فرقه قادریه به شمار میرود که منسوب به رهبر صوفیان«عبدالقادر گیلانی» است .